Digital Service Tax (DST) ke lekhetho le lefuoang cheleteng e fumanoeng kapa e bokelletsoeng Kenya ho tsoa lits'ebeletso tse fanoang ka 'maraka oa dijithale. Mmaraka oa dijithale o hlalosoa e le sethala se nolofalletsang ho sebelisana ka kotloloho lipakeng tsa bareki le barekisi ba thepa le litšebeletso ka mekhoa ea elektroniki. DST e tla sebetsa ho lekeno la moahi kapa motho eo e seng moahi ea nkiloeng kapa a bokeletsoeng Kenya ho tsoa ho phano ea litšebeletso ka 'maraka oa dijithale. Motho o tla ba tlas'a DST haeba motho a fana kapa a thusa ho fana ka litšebeletso ho mosebelisi ea leng Kenya.
Sekhahla sa DST ke eng?
1.5% ea boleng bo felletseng ba thekisetsano:
- Tabeng ea ho fana ka litšebeletso tsa digital, tefo e fumanoeng e le ho nahanela litšebeletso.
- Tabeng ea 'maraka oa digital, komisi kapa tefiso e lefuoang ho mofani oa' maraka oa digital bakeng sa tšebeliso ea sethala.
Hlokomela: Boleng ba phapanyetsano e felletseng ha bo ame VAT feela.
Ke mang ea lefang DST?
Moahi le eo e seng moahi:
- Bafani ba litšebeletso tsa dijithale.
- Bafani ba limmaraka tsa dijithale.
- Baemeli ba bona ba lekhetho ba khethiloeng (tabeng ea bafani ba litšebeletso tsa dijithale bao e seng baahi kapa bafani ba 'maraka oa dijithale ntle le ho theha ka ho sa feleng Kenya).
Lekhetho lena le lefuoa ke baahi le bao e seng baahi ba fumanang kapa ba fumanang lekeno Kenya ka phano ea lits'ebeletso 'marakeng oa dijithale. Bakeng sa bao e seng baahi ba se nang setheo se sa feleng Kenya (bafani ba litšebeletso tsa mose ho maoatle), DST e tla ba lekhetho la hoqetela. Bafani ba litšebeletso tsa dijithale ba kantle ho naha ba ka latela moralo o nolofalitsoeng oa ngoliso o fumanehang ho iTax kapa ba na le khetho ea ho khetha moemeli oa lekhetho ea tla ikobela bona.
Ka lehlakoreng le leng, bakeng sa baahi, DST e tla nkuoa e le lekhetho le etselitsoeng pele ho lefuoa lekhetho le lefuoang selemong seo sa lekeno. Bafani ba lits'ebeletso tsa dijithale ha ba hloke ho ingolisa bakeng sa DST. Ba tla kopuoa ho fihlella lifaele tsa bona tsa iTax ho faela tlaleho ea DST le ho etsa tefo ea lekhetho le lokelang ho lefuoa; Pakeng tsa la 1 le la 20 khoeling e latelang eo tšebeletso ea dijithale e ileng ea fanoa
Letsatsi le lokelang la DST le neng?
Kgutliso le tefo mabapi le DST e lokela ho ba ka la kapa pele ho letsatsi la 20 kamora ho fela ha khoeli ts'ebeletso ea dijithale e fanoe.
Motho a ka tseba joang hore mosebelisi o teng Kenya?
Haeba efe kapa efe ea lipehelo tse latelang e ka fihlelleha:
- Moemeli oa tefo: Tefo ea lits'ebeletso tsa dijithale e etsoa ho sebelisoa mokoloto kapa setsi sa mekitlane se fanoeng ke setheo sefe kapa sefe sa lichelete kapa k'hamphani ea Kenya.
- Moemeli oa terminal: Mosebelisi o fumana sebopeho sa dijithale ho tsoa setsing sa marang-rang (khomphutha, tablet kapa mohala oa thekeng) o fumanehang Kenya.
- Moemeli oa Marang-rang: Thepa kapa lits'ebeletso tsa dijithale li fumanoa ka aterese ea protocol ea marang-rang e ngolisitsoeng Kenya kapa khoutu ea naha ea mohala e abetsoeng Kenya.
- Moemeli oa sebaka: Mosebelisi o na le aterese ea khoebo, ea bolulo kapa ea litefiso Kenya.
Litšebeletso tsa lekhetho la DST ke eng?
Tlas'a melao ea DST, lits'ebeletso tse lefelloang lekhetho li kenyelletsa tse latelang:
- Likahare tse jarollotsoeng tsa dijithale ho kenyelletsa lits'ebetso tse jarollotsoeng tsa mehala, libuka tsa elektronike le lifilimi.
- Litšebeletso tse holimo ho kenyelletsa mananeo a seea-le-moea-pono, lifilimi, 'mino, li-podcasts le mofuta ofe kapa ofe oa litaba tsa dijithale.
- Thekiso ea, ho fana ka laesense ea, kapa mofuta ofe kapa ofe oa lintlha tsa ho etsa chelete tse bokelletsoeng mabapi le basebelisi ba Kenya tse hlahisitsoeng ke mesebetsi ea basebelisi 'marakeng oa dijithale.
- Tokisetso ea 'maraka oa dijithale.
- Mecha ea litaba e ipapisitseng le lipeeletso ho kenyelletsa litaba, limakasine le likoranta.
- Tsamaiso ea data ea elektronike ho kenyelletsa ho amohela sebaka sa marang-rang, polokelo ea data inthaneteng, ho arolelana lifaele le lits'ebeletso tsa polokelo ea maru.
- Litšebeletso tsa ho boloka litekete ka elektroniki kapa tsa elektroniki ho kenyeletsoa le thekiso ea litekete inthaneteng.
- Tokisetso ea enjine ea ho batla le lits'ebeletso tsa desk tsa thuso tse ikemetseng ho kenyeletsoa le phepelo ea lits'ebeletso tse ikhethileng tsa enjine ea patlo.
- Koetliso ea hole ea Marang-rang ka mecha ea litaba e rekotiloeng esale pele kapa thuto ea elektronike ho kenyeletsoa lithuto le lithupelo tsa inthaneteng.
- Litšebeletso life kapa life tse ling tse fanoang ka 'maraka oa dijithale.
Ke mekgelo efe ya DST?
Maemo a latelang a tla nkuoa a lokollotsoe ho DST.
- Chelete e seng e ntse e le tlas'a khafiso ea makhetho.
- Litsi tsa lichelete le liforomo tse fanang ka lits'ebeletso tsa lichelete joalo ka litefiso tsa ho patala, ho alima chelete jj.
- Mebuso ea sethala e fanang ka phihlello ea lits'ebeletso tsa mmuso.
Na DST e loketse moruo?
Pokello ea lekhetho la litšebeletso tsa dijithale le netefatsa ho lekana, ho hloka leeme le boikemisetso lipakeng tsa mekhoa ea setso le e mecha ea dijithale ea ho etsa khoebo. Ho haelloa ke mokhoa o loketseng oa lekhetho ke khale ho bona likhoebo tse ngata 'marakeng oa dijithale li sebetsa ntle le ho fana ka karolo e lekanang ea lekeno.
DST e tla holisa setsi sa lekhetho ho isa tekanyong e kholo ka ho bokella lekhetho le leng ntle le ho imetsa balefalekhetho ba seng ba ntse ba le ka mokotleng oa lekhetho. Kaha lekhetho le shebile le lik'hamphani tsa mose ho maoatle tse busang 'marakeng oa dijithale, ts'ebetsong ea eona e tla netefatsa hore likhoebo tsena li khutlisa chelete eo li e fumanang ho tsoa ho bareki ba Kenya ka hona li kenya letsoho kholisong ea moruo oa rona.